«Ο πολιτικός βλέπει προς τις επόμενες εκλογές.
H πολιτική προσωπικότητα προς την επόμενη γενιά»
Alcide de Gasperi
Στις 8 Νοεμβρίου 2018 το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα επιλέξει τον κορυφαίο υποψήφιο για την θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ερώτημα που έχουμε μπροστά μας είναι απλό: Ποιος είναι πιο κατάλληλος να βοηθήσει τα κόμματα μας να κερδίσουν τις Ευρωεκλογές την άνοιξη, να πάρει την στήριξη του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Ευρωπαϊκού Kοινοβουλίου και τελικά να διοικήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Είναι ζήτημα ηγεσίας και εμπειρίας. Είναι ζήτημα επικοινωνίας και γλωσσικών δεξιοτήτων. Είναι ζήτημα αξιών, οράματος και ενός αξιόπιστου προγράμματος για την Επόμενη Γενιά της Ευρώπης. Είναι αυτό που προτείνω για εμάς, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Ένα όραμα για την Ευρώπη
Πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά και να δώσουμε σε όλους τους Ευρωπαίους ένα καλύτερο, βασισμένο σε αξίες, όραμα για το μέλλον. Το όραμα μου είναι φιλοευρωπαϊκό, θετικό και πραγματιστικό.
Φιλο-ευρωπαικό ως προς το ότι πιστεύω σε μια πιο έξυπνη και καλύτερη Ευρωπαϊκή ενσωμάτωση. Χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη – όπου έχει λογική – και λιγότερη εκεί που δεν έχει. Ο,τι μπορεί να γίνει καλύτερα σε εθνικό ή σε τοπικό επίπεδο πρέπει να γίνεται εκεί. Χρειαζόμαστε λιγότερο σκληρό εθνικισμό αλλά πιο αυθεντική εθνική “ιδιοκτησία” του κοινού μας Ευρωπαϊκού σχεδίου. Χρειαζόμαστε εθνικούς και Ευρωπαίους ηγέτες που θα επηρεάσουν και θα αναλάβουν την πλήρη ευθύνη για τις συλλογικές μας αποφάσεις.
Θετικό ως προς το ότι πρέπει να ανακόψουμε πολιτικές που οδηγούνται από τον φόβο και το μίσος. Δεν υπάρχουν απλές λύσεις σε περίπλοκα προβλήματα. Ναι, η τεχνολογία θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε. Ναι, η μετανάστευση είναι πρόκληση. Και ναι, όλοι φοβόμαστε τις συνεχείς αλλαγές και διαταράξεις.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να τροφοδοτούν αυτούς τους φόβους. Αντιθέτως, η ηγεσία υπάρχει για να παρέχει ευκαιρίες, να εργάζεται για την σταθερότητα, να βρίσκει λύσεις και να δίνει ελπίδα για ένα πιο φωτεινό μέλλον.
Και πραγματιστικό ως προς το ότι πρέπει να παρέχουμε συγκεκριμένες, χρηστικές λύσεις στις κοινές μας προκλήσεις. Η ψηφιακή επανάσταση θα αλλάξει την οικονομία, την εργασία, την πολιτική, τα μέσα ενημέρωσης και πιθανότατα το μέλλον της ανθρωπότητας. Αυτή, μαζί με την κλιματική αλλαγή, θα είναι η κύρια πρόκληση όχι μόνο για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και για τις γενιές που θα ακολουθήσουν. Θέλω να δω την τεχνολογία στην υπηρεσία του ανθρώπου, όχι το αντίστροφο. Θέλω να δω έναν πλανήτη που είναι και που θα συνεχίσει να είναι βιώσιμος για όλους.
Σε αυτό το σύντομο πρόγραμμα για την Επόμενη Γενιά της Ευρώπης δεν παριστάνω ότι έχω την λύση για όλες τις τρέχουσες προκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ούτε δίνω λεπτομερείς προτάσεις πολιτικής – ο καιρός τους θα έρθει. Στόχος μου εδώ είναι να καταγράψω ορισμένες από τις προκλήσεις κλειδιά που βρίσκονται μπροστά μας. Τα δύο βασικά ερωτήματα της γενιάς μας είναι η ψηφιακή επανάσταση και η κλιματική αλλαγή. Αυτές είναι διεθνικές προκλήσεις που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν μεμονωμένα από καμία χώρα. Σε καιρούς αβεβαιότητας χρειαζόμαστε μια άγκυρα – αυτή η άγκυρα είναι οι αξίες μας. Και αυτές οι αξίες είναι η βάση των έξι σημείων μου για την επόμενη γενιά της Ευρώπης.
1. Να υπερασπιστούμε τις Ευρωπαϊκές Αξίες
Τον 20ο αιώνα το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα κέρδισε την μάχη των ιδεών. Η Δημοκρατία επικράτησε του φασισμού, του κομμουνισμού και του εθνικισμού χάρη στην ανυποχώρητη μάχη των ιδρυτών πατέρων μας σε όλη την Ευρώπη, στην ανατολή και στη δύση, στο βορρά και στο νότο. Ξεκινήσαμε το Ευρωπαϊκό πρότζεκτ, υπερασπιστήκαμε τη δημοκρατία και την ελευθερία, και φέραμε την ειρήνη. Αλλά η οπτική μας για τον κόσμο μας δεν μπορεί να είναι στατική ή να θεωρείται δεδομένη. Οι αξίες μας είναι υπό επίθεση τόσο εντός όσο και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ώρα να σταθούμε στα χαρακώματα και να τις υπερασπιστούμε.
Οι αξίες μας βασίζονται στον σεβασμό για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ελευθερία, τη δημοκρατία, την αλληλεγγύη, την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες. Σε καιρούς αβεβαιότητας αυτές οι αξίες είναι η άγκυρα της ασφάλειας μας, το βασικό θεeurμέλιο που μας κάνει αυτούς που είμαστε, κέντρο-δεξιούς Χριστιανοδημοκράτες. Χωρίς αυτές δεν έχουμε τίποτα, και ξεχνάμε την ηθική πυξίδα που μας καθοδήγησε τόσο καλά στο παρελθόν.
«Κρατάμε το κεφάλι ψηλά, παρά το τίμημα που
έχουμε πληρώσει, γιατί η ελευθερία είναι
ανεκτίμητη»
Λεχ Βαλέσσα
Αλλά δεν μπορούμε να είμαστε σε άρνηση – υπάρχει ανησυχία στις κοινωνίες μας, άγχος για το μέλλον, μια αίσθηση ότι τα καλύτερα βρίσκονται πίσω μας. Δεν καταδικάζω αυτούς που μπαίνουν στον πειρασμό να ψηφίσουν λαϊκιστές.
Αντίθετα, θέλω να πω «σας ακούμε». Δεν θα αγνοήσουμε τους φόβους που συνδέονται με την τεχνολογία, τις δουλείες, την ασφάλεια ή την μετανάστευση. Πολλοί από αυτούς τους φόβους είναι βάσιμοι, αλλά πρέπει να λυθούν εντός της δημοκρατικής μας τάξης. Η δημοκρατία, οι ατομικές ελευθερίες και η δικαιοσύνη είναι αυτά για τα οποία έχουμε πολεμήσει για αιώνες.
Η ιστορία μας έχει διδάξει ότι μόλις πάρουμε το μονοπάτι προς την ανελευθερία, είναι δύσκολο να αντιστρέψουμε πορεία. Η μη φιλελεύθερη δημοκρατία είναι εξ ορισμού αντιφατικός όρος και είναι ενάντια σε αυτά που πρεσβεύει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
2. Να ηγηθούμε της Ψηφιακής Επανάστασης
Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση -τεχνητή νοημοσύνη, ρομποτοποίηση, το ίντερνετ των αντικειμένων, η εκτύπωση 3D και η ψηφιοποίηση είναι ήδη εδώ και έχουν ευρύ αντίκτυπο στα πάντα, συμπεριλαμβανομένων της οικονομίας, της πολιτικής, και της επιστήμης. Αντίθετα από τις προηγούμενες βιομηχανικές επαναστάσεις, αυτή δεν είναι σταδιακά αυξητική – προχωράει γρήγορα και είναι άτακτη. Η Ευρώπη πρέπει να είναι στην αιχμή της τεχνολογικής ανάπτυξης, αλλιώς διατρέχουμε τον κίνδυνο να μείνουμε πίσω. Το να ηγηθούμε της ψηφιακής επανάστασης σημαίνει ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στο μέλλον της εργασίας, την καινοτομία και την προστασία του ατόμου.
Η ψηφιακή επανάσταση αλλάζει τον τρόπο που δουλεύουμε και που μαθαίνουμε. Έχουμε περιορισμένη κατανόηση του πως θα μοιάζει η αγορά εργασίας το 2050. Πολλές δουλειές – είτε είναι γαλάζιου, είτε λευκού κολλάρου – του σήμερα δεν θα υπάρχουν αύριο. Δεν έχει να κάνει με την επικυριαρχία των μηχανών, πρόκειται για την συνεργασία μας με τα ρομπότ ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Η εκπαίδευση δεν έχει πλέον να κάνει με την απόκτηση μιας ικανότητας και πολλών δεδομένων, έχει μεγαλύτερη σημασία η εκπαίδευση εφ’όρου ζωής και η συναισθηματική νοημοσύνη. Ανεξάρτητα από το ποιές δεξιότητες θα μαθαίνει κανείς στο μέλλον, ένα μεγάλο τμήμα τους θα είναι η κατανόηση των δεδομένων. Αρκετά κράτη μέλη είναι ήδη πρωτοπόρα από αυτήν την άποψη. Πρέπει να χτίσουμε πάνω στην εμπειρία τους για ολόκληρη την Ευρώπη.
Αυτή την στιγμή οι 20 κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας είναι όλες είτε από τις ΗΠΑ είτε από την Κίνα. Χωρίς επένδυση στην εκπαίδευση, την καινοτομία, την έρευνα και την ανάπτυξη αυτή η τάση θα συνεχιστεί. Οι Ευρωπαϊκές αποφάσεις πρέπει να βελτιώσουν την τεχνολογική υποδομή, όπως τα δίκτυα 5G και να δημιουργήσουν ευκαιρίες για Ευρωπαϊκές εταιρείες και επενδυτές ώστε να ευδοκιμήσουν στην ψηφιακή εποχή. Σύγχρονα οικονομικά εργαλεία και νομοθεσία που θα δημιουργήσουν τις συνθήκες για καινοτομία θα βοηθήσουν να χτιστεί ο δρόμος προς τα εμπρός.
«Η επιτυχία στη δημιουργία αποτελεσματικής
τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να είναι το
μεγαλύτερο γεγονός στην ιστορία του πολιτισμού
μας. Ή το χειρότερο. Απλά δεν ξέρουμε.»
Στίβεν Χοκινγκ
Ταυτόχρονα ζούμε στην εποχή της οικονομίας της πλατφόρμας που η αξία των δεδομένων συνεχίζει να αυξάνεται. Αυτό φέρνει μαζί του ζητήματα που σχετίζονται με την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων. Τα big data ήδη γνωρίζουν για εσένα και τις προτιμήσεις σου περισσότερα από όσα νομίζεις. Τα Συντάγματα δημιουργήθηκαν για να προστατεύουν τα άτομα από το κράτος. Πλέον πρέπει να δουλέψουμε ώστε να προστατέψουμε τα άτομα από την χρήση των προσωπικών τους δεδομένων από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες ή από αυταρχικές κυβερνήσεις. Ως κανονιστική υπερδύναμη η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ηγηθεί της εγκαθίδρυσης διεθνών κανόνων για τον μελλοντικό κοσμο της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτοποίησης. Καλύτερα να δημιουργείς τους κανόνες παρά να τους παραλαμβάνεις.
3. Να κάνουμε την ευρωπαϊκή οικονομία να δουλεύει για όλους
Η κοινή αγορά έχει αποδώσει – χωρίς αυτήν δεν θα μπορούσαμε να συντηρήσουμε τα Ευρωπαϊκά κράτη πρόνοιας. Μέσα σε δεκαετίες έχει γίνει το θεμέλιο της ανάπτυξης και της εργασίας στην Ευρώπη. Η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση σημαίνει αύξηση της ευημερίας. Το κατα κεφαλήν εισόδημα έχει διπλασιαστεί μέσα στα προηγούμενα είκοσι χρόνια. Σε κάποια από τα πιο φτωχά κράτη μέλη η αύξηση είναι πάνω από δεκαπλάσια. Η κοινή αγορά έχει βοηθήσει στην δημιουργία πάνω από 10 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας τα τελευταία λίγα χρόνια. Το ευρώ είναι το δεύτερο πιο σημαντικό αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιστρέφει από την εποχή της οικονομικής κρίσης σε ένα σταθερό δρόμο ανάπτυξης, δημιουργίας θέσεων εργασίας και επενδύσεων.
Αλλά αυτό φυσικά δεν είναι αρκετό. Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει γίνει καλή στον να αυξάνει το μέγεθος της πίτας, είμαστε λιγότερο καλοί στο να την διανέμουμε δίκαια, είτε ανάμεσα σε άτομα είτε ανάμεσα στα κράτη μέλη. Ένα μεγάλο ποσοστό του σημερινού λαϊκισμού, τόσο από τα αριστερά όσο και από τα δεξιά, πηγάζει από ένα αίσθημα αδικίας, μια αίσθηση ότι το τρέχον κοινωνικό μοντέλο της κοινωνίας μας – συμπεριλαμβανομένων της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς και της παγκοσμιοποίησης- δεν τους μεταχειρίζεται όλους δίκαια. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Όλοι ξέρουμε ότι η φιλελευθεροποίηση της αγοράς προκαλεί ανάπτυξη και δημιουργεί δουλειές, τώρα πρέπει απλά να σχεδιάσουμε το πως θα την κάνουμε να δουλέψει για όλους τους Ευρωπαίους.
«Η Ευρώπη πρέπει να είναι παραπάνω
από αγορά, αγαθά και χρήματα»
Ζαν Κλωντ Γιουνγκερ.
Η Ευρώπη πρέπει να επικεντρωθεί σε μοντέρνες πηγές βιώσιμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων της ψηφιοποίησης, των δημιουργικών βιομηχανιών, της πράσινης ανάπτυξης, της κυκλικής οικονομίας, των start up επιχειρήσεων, της βιώσιμης και πρωτοποριακής παραγωγής τροφίμων και άλλων. Δεν είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση που δημιουργεί θέσεις εργασίας ή που επιλέγει νέους «πρωταθλητές», αλλά η Ένωση μπορεί να παρέχει ευνοϊκές συνθήκες ώστε να βοηθήσει εταιρείες, εργαζομένους και επιχειρηματίες σε όλη την ήπειρο ώστε να κάνουν ακριβώς αυτό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πρωταθλήτρια στο ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο και πρέπει να συνεχίσει να είναι. Την ίδια στιγμή πρέπει να βελτιώσουμε τους παγκόσμιους κανόνες, να δράσουμε κατά των άδικων πρακτικών, να εργαστούμε για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς. Η ανακατανομή της ευρωπαϊκής ανάπτυξης μέσω των πολιτικών κοινωνικής πρόνοιας είναι και θα παραμείνει στα χέρια των εθνικών κυβερνήσεων.
Το μέλλον του ευρώ είναι ένα κρίσιμο κομμάτι της οικονομίας μας. Χωρίς σταθερό και βιώσιμο κοινό νόμισμα, δεν θα μπορούμε να έχουμε επιτυχημένη οικονομία. Τα επόμενα χρόνια πρέπει να επιταχύνουμε την πρόοδο προς μια πραγματική Ένωση Τραπεζών και Κεφαλαιαγοράς. Πρέπει επίσης να μετατρέψουμε τους μηχανισμούς σταθερότητάς σε ενα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Αλλά πρώτα από όλα πρέπει να συνεχίσουμε να οικοδομούμε εμπιστοσύνη, να τηρούμε τους κοινούς κανόνες που έχουμε συμφωνήσει και να δείχνουμε αλληλεγγύη όταν ένας από εμάς έχει ανάγκη. Αυτό έκαναν τα κόμματα του ΕΛΚ κατά την κρίση του ευρώ, και αυτό πρέπει να κάνουμε στο μέλλον. Χωρίς τις δύσκολες και υπεύθυνες αποφάσεις που έλαβαν τα κόμματα του ΕΛΚ που κυβερνούσαν – από την Ιρλανδία στην Πορτογαλία, από την Ισπανία στην Ελλάδα και την Κύπρο – το ευρώ δεν θα είχε επιβιώσει.
4. Να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή
Η κλιματική αλλαγή είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για το μέλλον του πλανήτη μας. Τα τελευταία 19 χρόνια είχαμε 18 από τα πιο θερμά καλοκαίρια που έχουν καταγραφεί ποτέ. Με τους σημερινούς ρυθμούς η μέση θερμοκρασία θα συνεχίσει να αυξάνεται κατά 0.2 βαθμούς Κελσίου κάθε δεκαετία. Η τελευταία αναφορά της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος επιβεβαιώνει αυτή την τάση και προειδοποιεί ως προς τις επιπτώσεις επιπλέον υπερθέρμανσης του πλανήτη πάνω από τους 1,5 βαθμούς Κελσίου. Οι αλλαγές της θερμοκρασίας θα έχουν πρωτοφανή επίδραση σε όλο μας το οικοσυστήμα, συμπεριλαμβανομένων των καιρικών συνθηκών, των ειδών, του επιπέδου της θάλασσας, της επισιτιστικής ασφάλειας και της υγείας.
Τους τελευταίους δύο αιώνες καταφέραμε να δημιουργήσουμε πρωτοφανή οικονομική ανάπτυξη και πρόνοια, αλλά αυτό συνέβη με κόστος. Είναι δουλειά μας να προστατέψουμε τον πλανήτη και να σεβαστούμε τα όρια του. Την ίδια στιγμή η ΕΕ δεν θα πρέπει να είναι αφελής – πρέπει να προστατέψουμε τα στρατηγικά μας συμφέροντα και να βοηθήσουμε τα κράτη μέλη μας στην μετάβαση προς μια πιο καθαρή οικονομία. Αυτό συνεπάγεται ότι η κλιματική μας πολιτική δεν θα πρέπει μόνο να αντιμετωπίζει την κλιματική αλλαγή αλλά και να μας δώσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα παγκοσμίως. Η μείωση των Ευρωπαϊκών ρύπων δεν είναι αρκετή για να σώσει τον κόσμο, αλλά η τεχνολογία που αναπτύσσουν οι πρωτοπόρες εταιρείες μας θα το κάνει. Θα πρέπει επομένως να εστιάσουμε στην καθαρή τεχνολογία και στα κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα. Οι εταιρείες που είναι πρόθυμες να αναλάβουν ρίσκα σε αυτό το επίπεδο θα είναι οι ηγέτες του μέλλοντος.
«Δεν υπάρχει δεύτερος πλανήτης, το να
σώσουμε τον πλανήτη Γη πρέπει να είναι
η νούμερο ένα αποστολή μας.»
Μιγκελ Αρίας Κανιέτε και Κάρλος Μοέδας
Η ΕΕ πρέπει να βάλει την απεξάρτηση από τον άνθρακα στην καρδιά του προγράμματος της. Πρέπει να εργαστούμε προς μια ουδέτερη στον άνθρακα Ευρώπη μέχρι το 2045. Η συμφωνία του Παρισιού ήταν μια καλή αρχή, αλλά πρέπει να είμαστε πιο φιλόδοξοι. Ένας στόχος περιορισμού της παγκόσμιας θέρμανσης σε 2 βαθμούς Κελσίου είναι απαραίτητος και θα απαιτηθούν σκληρά μέτρα τόσο στην εμπορία εκπομπών όσο και στο διαμερισμό της προσπάθειας. Η Ευρώπη πρέπει να ηγηθεί αυτής της μεταμόρφωσης μαζί με τα κράτη μέλη της, τις περιφέρειες και τις πόλεις.
5. Να διαχειριστούμε τη μετανάστευση
Το παγκόσμιο μερίδιο ανθρώπων που ζούν έξω από την χώρα γεννήσεως τους έχει διαχρονικά παραμείνει πάνω κάτω σταθερό, σχεδόν στο 3%. Η μετανάστευση, σε όλες της τις μορφές, είναι εδώ για να μείνει. Μπορούμε είτε να προσποιηθούμε οτι δεν υπάρχει, είτε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις κατά μέτωπον. Προτείνω το τελευταίο. Λύσαμε τη χειρότερη μεταναστευτική κρίση και τώρα είναι ώρα να δείξουμε σε όλους τους Ευρωπαίους ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Χωρίς την προσπάθεια των Ευρωπαικών Λαικών Κομμάτων σε όλη την Ευρώπη – Από την Μάλτα στην Ιταλία, από την Βουλγαρία στην Σουηδία, από την Ελλάδα στην Γερμανία και την Αυστρία – δεν θα είχαμε επιβιώσει από την μεταναστευτική κρίση του 2015. Τώρα πρέπει να σιγουρέψουμε ότι δεν θα επαναληφθεί.
Η Ευρώπη χρειάζεται μετανάστευση που να είναι ελεγχόμενη και νόμιμη. Δεν πρέπει να επιστρέψουμε σε μια κατάσταση εκτός ελέγχου, παρόμοια με αυτήν του 2015. Με εναν γηράσκοντα πληθυσμό και έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, δεν θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε χτίζοντας τείχη. Η δουλειά των πολιτικών είναι να βρίσκουν λύσεις και να διευκολύνουν αυτή την μετάβαση, όχι να υποκινούν τον φόβο. Η ελεύθερη μετακίνηση μέσα στην ΕΕ κάνει τις ζωές μας ευκολότερες, είτε είναι για ταξίδια, είτε για σπουδές ή εργασία. Η μετανάστευση από έξω είναι πιο περίπλοκη, αλλά μπορεί να βρεθεί λύση. Ο καλύτερος έλεγχος των εξωτερικών συνόρων είναι προαπαιτούμενος για την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων μέσα στην περιοχή της ΕΕ.
«Η Ευρώπη δεν πρέπει να γίνει ενα φρούριο στο
οποίο απομονώνουμε τους εαυτούς μας από
τους άλλους. Πρέπει να είναι ανοιχτή.»
Χέλμουτ Κολ.
Το μεταναστευτικό θα παραμείνει καθοριστικό ζήτημα για την ΕΕ τα επόμενα χρόνια. Η επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να το έχει στο επίκεντρο της ατζέντας της. Θα πρέπει να ιδρύσουμε κέντρα ασύλου, μαζί με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, έξω από την ΕΕ. Θα πρέπει να δυναμώσουμε την Frontex – χωρίς κοινή συνοριοφυλακή είναι δύσκολο να φυλάξουμε τα κοινά μας σύνορα. Θα πρέπει επίσης να βρούμε κοινές λύσεις για αποτελεσματική επιστροφή όσων δεν δικαιούνται άσυλο στην Ευρώπη. Θα πρέπει να εγκαθιδρύσουμε ένα ποσοστό (quota) για το κάθε μέλος-κράτος για τους αιτούντες άσυλο για ανθρωπιστικούς λόγους. Εάν αυτό δεν δουλέψει θα πρέπει να αναπτύξουμε ενα σύστημα ευέλικτης αλληλεγγύης όπου τα κράτη μέλη θα μπορούν να βοηθούν το ένα το άλλο με διαφορετικούς τρόπους. Και τελικά θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ρίζα της αιτίας της μετανάστευσης ενδυναμώνοντας την ικανότητα της ΕΕ να δουλέψει στη γειτονιά μας επενδύοντας σε ανάπτυξη και δουλειές στην Αφρική. Αυτό δεν θα λύσει το πρόβλημα απευθείας αλλά τουλάχιστον θα μας πάει ένα βήμα πιο κοντά στο να αποφύγουμε μια μελλοντική κρίση.
6. Να δημιουργήσουμε μια πιο ασφαλή Ευρώπη
Για δεκαετίες οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εγγυηθεί την Ευρωπαϊκή ασφάλεια. Ως μεγάλος υποστηρικτής της στενής Υπερατλαντικής μας σχέσης, μου είναι δύσκολο να δεχτώ το ότι αυτή η εγγύηση είναι σήμερα λιγότερο εμφανής από ότι συνήθιζε να είναι. Η εθελουσία περιθωριοποίηση των ΗΠΑ από την παγκόσμια πολιτική σημαίνει ότι πρέπει να αναλάβουμε μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλεια μας. Πρέπει να προχωρήσουμε και να γεμίσουμε τα αναδυόμενα κενά εξουσίας είτε είναι στο εμπόριο, είτε στην εξωτερική πολιτική, την άμυνα ή την πολυμέρεια.
Πρέπει να αναζητήσουμε το χτίσιμο διαλόγου και συνεργασιών προς όλες τις κατευθύνσεις. Αλλά πρέπει επίσης να είμαστε σταθεροί απέναντι στη Ρωσία και άλλους που προσπαθούν να εκφοβίσουν τα κράτη μέλη μας.
«Η εποχή στην οποία μπορούσαμε να
βασιστούμε απολύτως σε άλλους τελείωσε…
Ήρθε η ώρα για την Ευρώπη να πάρουμε
την μοίρα μας στα χέρια μας.»
Άγγελα Μέρκελ
Τα τελευταία χρόνια η γραμμή ανάμεσα στον πόλεμο και την ειρήνη έχει γίνει δυσδιάκριτη από προκλήσεις όπως κυβερνο-επιθέσεις, ανιθαγενής και χρηματοδοτούμενη από κράτη τρομοκρατία, παρεμβάσεις στις δημοκρατικές μας διαδικασίες, παράνομη μετανάστευση και πόλεμοι της πληροφορίας. Οι ρίζες τους βρίσκονται σε συνεχιζόμενες συγκρούσεις, στον ανανεωμένο ανταγωνισμό μεταξύ μεγάλων δυνάμεων και στις τεχνολογικές καινοτομίες. Αν και έχουμε ήδη πετύχει πολλά, δεν μπορούμε να προστατεύσουμε την Ευρώπη επαρκώς με το υπάρχον μπάλωμα πολιτικών ασφαλείας και άμυνας, εργαλείων και δρώντων. Πρέπει να τα φέρουμε κάτω από μία ομπρέλα.
Τα κράτη μέλη και οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες τους να χτίσουν μια πραγματική Ένωση Ασφάλειας και Άμυνας. Θα πρέπει επίσης να αναπτύξουμε την πρώτη Στρατηγική Ασφάλειας Τεχνητής Νοημοσύνης της ΕΕ ώστε να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τις νέες αλλαγές που δημιουργούνται από την τεχνητή νοημοσύνη και να κάνουμε περαιτέρω βήματα για την βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας της τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της άμυνας της ΕΕ. Για να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια θα απαιτηθεί επίσης στενός συντονισμός με τα κράτη μέλη, το ΝΑΤΟ, και τους συμμάχους μας. Πρέπει να αρχίσουμε να αναλαμβάνουμε περισσότερες ευθύνες για ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της ΕΕ: την ασφάλεια.
Επικοινωνώντας για την Ευρώπη
Αν υπήρχε ένα βραβείο για την χειρότερη επικοινωνιακή στρατηγική στην ιστορία της παγκόσμιας πολιτικής, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήταν σοβαρός διεκδικητής. Είναι το πιο επιτυχημένο ειρηνευτικό έργο στις διεθνείς σχέσεις. Αλλά η εντύπωση περί του τι κάνει ή περι του τίνος πρόκειται δεν θα μπορούσε να είναι πιο μακριά από την αλήθεια. Δεν είναι αρκετό το να λέμε ότι η ψηφιακή εποχή έχει αυξήσει τα fake news ή ότι οι άνθρωποι προτίμουμε τις ιστορίες από τα γεγονότα. Στην εποχή των πολέμων της πληροφορίας η ΕΕ πρέπει να σοβαρευτεί όσον αφορά στην επικοινωνία.
Αυτό δεν σημαίνει μόνο την χρήση μοντέρνων μέσων επικοινωνίας μέσω ενός ευρέως φάσματος κοινωνικών μέσων δικτύωσης αλλά και την χρησιμοποίηση κατανοητής γλώσσας για το τι είναι η Ευρώπη. Το να αποκρούουμε τα fake news και τα τρολ θα είναι μεγάλο μέρος αυτού που πρέπει να γίνει. Μια καλή αφετηρία είναι οι πολιτικοί ηγέτες να σταματήσουν να κατηγορούν τις Βρυξέλλες για τις δικές τους αποτυχίες, να αναλάβουν την ευθύνη των Ευρωπαϊκών αποφάσεων και να «βγουν από το ντουλάπι» για να το κάνουν. Η Ευρώπη συνίσταται στη διαφάνεια, όχι στη μυστική λήψη αποφάσεων.
Αυτή είναι η στιγμή της Ευρώπης
Πιστεύω ότι αυτή είναι η στιγμή της Ευρώπης. Αν κάνουμε τις σωστές κινήσεις τα επόμενα χρόνια θα κοιτάμε πίσω σε αυτή την εποχή της επιχειρούμενης μη φιλελεύθερης δημοκρατίας και αντιδραστικού λαϊκισμού σαν μια ακόμα ξεπερασμένη κρίση στην πορεία της Ευρωπαικής ενσωμάτωσης. Αν δεν το κάνουμε σωστά διακινδυνεύουμε να επιστρέψουμε σε μια εποχή απεχθούς εθνικισμού και Ευρωπαϊκής ασημαντότητας.
Είναι σημαντικό να ενωθούμε γύρω από τον σκοπό μας για μια δυνατή, μοντέρνα Ευρώπη που διαμορφώνει τον κόσμο αντί να διαμορφώνεται η ίδια από άλλους. Αυτό σημαίνει τον μετριασμό των διαχωρισμών μεταξύ ανατολής και δύσης, βορρά και νότου. Οι διευρύνσεις δεν ήταν ποτέ εύκολες αλλά ήταν πάντα η σωστή κίνηση. Πρέπει να είμαστε καλύτεροι στο να τονίζουμε αυτά που μας ενώνουν αντί για εκείνα που μας διαφοροποιούν. Χρειαζόμαστε περισσότερη αλληλεγγύη είτε όσον αφορά στο μέλλον του ευρώ είτε όσον αφορά στην μετανάστευση. Χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ένα όνειρο λίγων
ανθρώπων. Έγινε ελπίδα για πολλούς. Σήμερα
είναι ανάγκη για όλους μας.»
Κόνραντ Αντενάουερ
Η Ευρωπαίκή Ένωση δεν είναι τέλεια και δεν θα είναι ποτέ. Θα είναι πάντα κάτι περισσότερο από ένας Διεθνής Οργανισμός, αλλά κάτι λιγότερο από κράτος. Με πολλούς τρόπους βρίσκεται σε συνεχή ανάπτυξη και διαχείριση κρίσεων. Το μοτίβο είναι συχνά ότι περνάμε από μια κρίση σε κάτι που μοιάζει με χάος και τελικά παράγουμε μια μη τέλεια λύση. Αλλά πετυχαίνουμε τους στόχους μας. Αυτό συνέβη στην κρίση του Ευρώ και στην προσφυγική κρίση και αυτό θα συμβεί με πολλές προκλήσεις στο μέλλον. Είμαστε μια Ένωση ατελειών. Και πρέπει να μάθουμε να ανταποκρινόμαστε στις νέες προκλήσεις του 21ου αιώνα.
Την επόμενη χρονιά, όταν η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκινήσει τη θητεία της, θα γιορτάζουμε την 30η επέτειο της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου. Το έτος 1989 ήταν γεμάτο ελπίδα. Είχαμε μόλις νικήσει τον κομμουνισμό και τα αντιδραστικά καθεστώτα κατέρρεαν με την βοήθεια των κομμάτων του ΕΛΚ σε κάθε γωνιά της Ευρώπης. Πολλοί από εμάς πίστεψαν ότι τα περισσότερα από τα 200 εθνικά κράτη σε αυτό τον κόσμο θα αγκάλιαζαν την ελευθερία, την φιλελεύθερη δημοκρατία και την οικονομία της αγοράς. Πραγματικά, τα πρώτα χρόνια μετά τον Ψυχρό Πόλεμο ήταν γεμάτα ελπίδα. Η Ευρώπη ήταν και πάλι ενωμένη. Δεν ξέραμε τι θα μας έλαχε στο μέλλον.
“Η πολιτική ένωση δεν σημαίνει τη
απορρόφηση του έθνους”.
Ρόμπερτ Σούμαν
Ο φασισμός πέθανε το 1945. Ο κομμουνισμός πέθανε το 1989. Δεν θέλω το 2016 να είναι η αρχή του τέλους για την φιλελεύθερη δημοκρατία. Αν γίνω ο κεντρικός υποψήφιος του ΕΛΚ και τελικά ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δεσμεύομαι όχι μόνο να υπερσπιστώ τις αξίες μας αλλά και να σιγουρεύσω το ότι τα προβλήματα που έχουν οδηγήσει στην άνοδο του εθνικισμού και του λαϊκισμού θα αντιμετωπισθούν. Αν οι λόγοι της απογοήτευσης δεν αντιμετωπισθούν η κατάσταση θα χειροτερεύσει. Η έχθρα θα μεγαλώσει, οι εντάσεις θα βγουν στο προσκήνιο και ο εθνικισμός θα αυξηθεί. Δεν λέω ότι η Ευρώπη θα σπάσει αλλά αγγίζουμε τα όρια της ανεκτικότητας. Της ίδιας ανεκτικότητας πάνω στην οποία χτίστηκε η Ευρώπη.
Η ΕΕ δεν είχε ποτέ Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από χώρα της βόρειας Ευρώπης, από χώρα της Βαλτικής ή από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Αυτός, ωστόσο, δεν είναι αγώνας γεωγραφίας αλλά επιλογή ηγεσίας και εμπειρίας. Προέρχομαι από μια μικρή χώρα που έχει επιβιώσει δίπλα σε μια επεκτατική υπερδύναμη – μια χώρα που πάντα πάλευε για τις αξίες της και για την ίδια της την ύπαρξη της. Πάντα μετείχα ή ηγούμουν κυβερνήσεων συνεργασίας, που απαιτούσαν το χτίσιμο πολιτικών γεφυρών. Έχω από πρώτο χέρι την εμπειρία του να αντιμετωπίζεις ένα λαϊκιστικό κόμμα στην κυβέρνηση. Αυτά είναι προσόντα που πιθανότατα θα είναι σημαντικά μετά τις επόμενες Ευρωεκλογές.
Είμαστε μια πολιτική οικογένεια που πιστεύει στην ατομική ελευθερία και την υπευθυνότητα. Η επιλογή είναι δική σου. Ξέρω ότι θα αποφασίσεις μόνη/μόνος σου και θα ψηφίσεις εκέινον που πιστεύεις ότι μπορεί να βοηθήσει τα κόμματα μας να κερδίσουν τις Ευρωεκλογές και τελικά να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Επόμενη Γενιά της Ευρώπης. Καλώς ήλθες στο Ελσίνκι!
